- در همین زمینه: تشکیل کمیته بررسی حادثه خیابان جمهوری در شورای شهر
ساختمان شماره117 نیز که روز یکشنبه دچار حادثه شد چنین وضعیتی دارد. اهالی این ساختمان در تاریخ 13تیرماه امسال تذکر و اخطار کتبی سازمان آتش‌نشانی را دریافت کرده اما به آن توجهی نکرده بودند. این در حالی است که به گفته معاون عملیات آتش نشانی تهران، ما ابزار قانونی برای جلوگیری از فعالیت کارگاه‌هایی که اصول ایمنی را رعایت نمی‌کنند، نداریم. این تنها یکی از دلایلی بود که حادثه مرگبار خیابان جمهوری را رقم زد.
1-تذکراتی که عملی نشد
این نخستین باری نیست که بی‌توجهی به تذکرات و توصیه‌های آتش‌نشانان حوادث دردناکی را رقم می‌زند که باعث مرگ افرادی بی‌گناه می‌شود. تیرماه امسال بود که کارشناسان آتش‌نشانی برای بازدید شرایط ایمنی راهی ساختمان شماره 117در خیابان جمهوری شدند؛ جایی که ظهر یکشنبه یکی از دلخراش‌ترین حوادث آتش‌سوزی در آنجا رخ داد و جان 2زن را گرفت. نتیجه این بازدید تذکر و اخطاری کتبی بود که درخصوص بی‌توجهی کامل مالکین این ساختمان نسبت به رعایت نکات ایمنی صادر شد با این حال هیچ اقدامی برای رفع این نواقص صورت نگرفت.
طبق گزارش کارشناسان آتش‌نشانی، چیدمان غیراصولی اجناس در واحدهای ساختمان، اشکالات معماری ازجمله نداشتن 2پلکان دودبند مستقل از هم، نبودن سیستم کشف و اعلام حریق، کمبود خاموش‌کننده و عدم‌تناسب خاموش کننده‌های موجود با مواد قابل اشتعال و حتی آشنا نبودن ساکنان با نحوه استفاده از کپسول‌های آتش‌نشانی ازجمله مواردی بود که در این ساختمان رعایت نشده بود و متأسفانه همین مسئله باعث شد که در زمان وقوع حریق، کسانی که داخل ساختمان مشغول به‌کار بودند نتوانند خود را نجات دهند و در محاصره آتش گرفتار شوند.
بی‌توجهی به هشدارهای آتش‌نشانی، پیش از این هم حوادث دردناکی را به‌دنبال داشته است. شاید به همین دلیل است که روز دوشنبه معاون عملیات سازمان آتش‌نشانی تهران با گفتن این جمله که «ما ابزار قانونی برای جلوگیری از فعالیت کارگاه‌هایی که اصول ایمنی را رعایت نمی‌کنند نداریم»، این مسئله را یادآوری کرد که اگر آتش‌نشانان به‌صورت قانونی می‌توانستند از ادامه فعالیت چنین کارگاه‌هایی جلوگیری کنند، بروز این حوادث به‌شدت کاهش می‌یافت.
2-راه فرار مسدود است
راهروهای انباشته شده از اجناس قابل اشتعال از دیگر مواردی بود که باعث شد کارگران کارگاه تولیدی موفق به نجات جانشان نشوند. انباشته شدن غلط و غیراصولی پشم شیشه و دوک نخ در پاگرد پلکان‌ها باعث شده بود که پس از سرایت آتش، این اجناس شعله‌ور شوند و عملا مسیر رفتن به پشت‌بام و فرار به پارکینگ بسته شود.
3-تصمیم مرگبار
یکی از مهم‌ترین عوامل حادثه خیابان جمهوری، عجله 2نفر از زنان حاضر در ساختمان برای نجات از محاصره آتش بود. این دو نفر به‌خاطر حرارت زیاد و از شدت ترس خودشان را به بیرون از پنجره‌های کارگاه رسانده و در وضعیت خطرناکی قرار داشتند. همزمان با رسیدن نیروهای آتش‌نشانی، یکی از آنها به‌خاطر از دست دادن تعادل از طبقه پنجم سقوط کرد و جان باخت. دیگری نیز به‌شدت ترسیده و این در حالی بود که آتش‌نشانان و حتی دیگر کسانی که در طبقه پنجم محبوس بودند، از او می‌خواستند که خودش را به داخل ساختمان و نزد بقیه افراد برساند اما متأسفانه وی نیز به‌دلیل شدت ترس، ضعف بدنی، استرس ناشی از آتش‌سوزی و بر هم خوردن تعادلش سقوط کرد و جانش را از دست داد.
به گفته سخنگوی سازمان آتش‌نشانی تهران، در شمال شرق اتاق تولید، جایی که این افراد در آنجا گرفتار شده بودند مواد قابل اشتعال زیادی از جنس پارچه و نخ وجود داشت که همه آنها سالم مانده بود. این یعنی آتش هنوز به این نقطه سرایت نکرده بود و اگر این دو زن مانند بقیه افراد حاضر در اتاق تولید عجله نمی‌کردند و فقط از پنجره برای استفاده از اکسیژن استفاده می‌کردند، بی‌شک سقوط نمی‌کردند و جانشان را از دست نمی‌دادند.
4-استفاده از تشک نجات
فضای مقابل ساختمانی که دچار آتش‌سوزی شده بود، به‌گونه‌ای نبود که آتش‌نشانان بتوانند از تشک بادی برای نجات حادثه دیدگان استفاده کنند. جلال ملکی، سخنگوی سازمان آتش‌نشانی تهران می‌گوید: پس از دریافت گزارش آتش‌سوزی، همزمان با ارسال نردبان الکترونیکی به محل، تشک نجات نیز به آنجا فرستاده شده بود اما شرایط استفاده از تشک نجات، شرایط خاصی است. برای پهن کردن تشک بادی به فضای 50مترمربعی و چند دقیقه زمان برای باد کردن آن نیاز است. حتی اگر در همان لحظه حضور نردبان نخست در محل، تشک نجات هم پهن می‌شد تا زمانی که این تشک باد و آماده شده بود، این دو زن سقوط کرده بودند.
5-نقص فنی در نردبان الکترونیکی
یکی از اتفاقاتی که باعث شد آتش‌نشانان نتوانند موفق به نجات 2کارگر زن از ساختمان آتش گرفته شوند، نقص فنی در نردبان الکترونیکی اول بود.تیموری، معاون عملیات سازمان آتش‌نشانی تهران می‌گوید: نردبان آتش‌نشانی با وجود آنکه هر روز کنترل می‌شود از آنجایی که هوشمند است و از سامانه‌های الکترونیک بهره می‌گیرد اما روز یکشنبه به‌علت تکان‌های شدید در مسیر، دچار نقص در یکی از حسگرها شد و در لحظه عملیات از کاربر فرمان پذیری نداشت.
او ادامه می‌دهد: پس از اطلاع از حادثه به‌طور همزمان 2خودروی مجهز به نردبان الکترونیکی از 2ایستگاه مختلف به محل حادثه اعزام شدند. همزمان با حضور نخستین نردبان آتش‌نشانی در محل، یک نفر از خانم‌هایی که از ساختمان آویزان شده بود خود را رها کرد که متأسفانه بر اثر سقوط جان باخت. آتش‌نشانان اما برای نجات نفر دوم وارد‌عمل شدند که متأسفانه نردبان اول دچار نقص شد. با این حال چند ثانیه بعد نردبان دوم به محل رسید اما متأسفانه دومین زنی که از دیواره ساختمان آویزان شده بود نیز نتوانست دوام بیاورد و به پایین سقوط کرد.
اگر این زن فقط چند ثانیه تحمل می‌کرد و مانند نفرات دیگر از ساختمان بیرون نمی‌آمد به وسیله نردبان دوم نجات می‌یافت همانطور که به فاصله 10ثانیه پس از سقوط وی، آتش‌نشانان توانستند 2زن و 3مرد دیگر را که در همان محل در محاصره آتش گرفتار شده بودند، نجات دهند.
در همین حال سخنگوی سازمان آتش‌نشانی تهران نیز می‌گوید: نردبانی که دچار نقص شد در مدت 20روز گذشته، 2عملیات بزرگ را با موفقیت پشت سر گذاشته بود. ازجمله نجات کارگران از بالای یک داربست ساختمانی. اما متأسفانه روز یکشنبه دچار نقص شد که کارشناسان به سرعت مشکل آن را برطرف کردند.
